เชื่อว่าหลายคนคงคุ้นเคยกับคำว่า “แรงม้า” กันดีอยู่แล้ว เนื่องจากเป็นหน่วยวัดสำคัญของเครื่องยนต์ ที่มักถูกใช้เป็นตัวเลือกลำดับแรกๆ ในการพิจารณารถสักคัน แต่ทราบหรือไม่ว่าแท้จริงแล้ว 1 แรงม้า ไม่ได้เท่ากับม้า 1 ตัวจริงๆ หรอกนะ
“แรงม้า” คืออะไร?
แรงม้าเป็นหน่วยวัดกำลังประเภทหนึ่ง ซึ่งมีต้นกำเนิดมาจากวิศวกรชาวสกอตแลนด์นามว่า “เจมส์ วัตต์” เพื่อใช้ในการเปรียบเทียบกำลังที่ได้จากเครื่องยนต์ไอน้ำกับกำลังของม้างาน ก่อนที่หน่วยวัดดังกล่าวจะถูกนำมาใช้วัดกำลังของเครื่องยนต์สันดาป เทอร์ไบน์ มอเตอร์ไฟฟ้า และอื่นๆ ในภายหลัง
1 แรงม้า ไม่ได้เท่ากับม้า 1 ตัว
หลายคนเข้าใจผิดมาช้านานว่า 1 แรงม้า หมายถึงกำลังของม้า 1 ตัว เพราะอันที่จริงแล้ว 1 แรงม้า จะเทียบเท่ากับม้ามากถึง 14.9 ตัว
สาเหตุที่เป็นเช่นนี้เพราะ เจมส์ วัตต์ ได้คำนวณแรงของม้าเฉลี่ยในแต่ละวัน โดยม้า 1 ตัว สามารถหมุนล้อวิดน้ำ (Mill wheel) ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 24 ฟุต ได้ราว 2.5 รอบต่อนาที ก่อนที่เขาจะคำนวณตัวเลขออกมาได้ว่า 1 แรงม้า เท่ากับ 33,000 ปอนด์ฟุตต่อนาที หรือเทียบได้กับ 746 วัตต์
ส่วนหน่วยแรงม้าที่นิยมใช้เป็นสากลมากกว่า คือ Pferdestarke ซึ่งมีตัวย่อว่า PS จะเทียบเท่ากับ 735.5 วัตต์ ต่อ 1 แรงม้า ขณะที่หน่วยแรงม้าแบบอิมพีเรียลซึ่งมีตัวย่อว่า HP จะเทียบเท่ากับ 745.7 วัตต์ ต่อ 1 แรงม้า เป็นที่นิยมใช้ในทวีปอเมริกาเหนือมากกว่า
หากสรุปง่ายๆ คือ 1 แรงม้าที่กล่าวถึงกันโดยทั่วไปนั้น จะเท่ากับม้ามากถึง 14.9 ตัวนั่นเองครับ