“ทะเบียนบ้าน คือเอกสารสำคัญที่ระบุเลขที่ประจำบ้านและรายชื่อบุคคลที่อาศัยอยู่ในบ้านหลังนั้น โดยจำนวนผู้ที่สามารถอาศัยอยู่ในบ้านหนึ่งหลังนั้น ขึ้นอยู่กับขนาดพื้นที่ของบ้าน ซึ่งตามกฎหมายกำหนดให้มีพื้นที่ใช้สอยขั้นต่ำสำหรับแต่ละบุคคล แล้วเคยสงสัยไหมว่าทะเบียนบ้านมีกี่ประเภท มีกี่สี เรามีคำตอบมาให้
ทะเบียนบ้านมี 2 ประเภท
ทะเบียนบ้านสีน้ำเงิน กับ ทะเบียนบ้านสีเหลืองต่างกันอย่างไร
ทะเบียนบ้านต่างชาติ (ท.ร.13 สีเหลือง)
เป็นเอกสารสำหรับบุคคลต่างชาติที่ได้รับอนุญาตให้พำนักอยู่ในประเทศไทยอย่างถูกต้องตามกฎหมาย โดยแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักคือ
- ผู้พำนักชั่วคราว: เช่น ผู้ถือวีซ่านักเรียน วีซ่าทำงาน หรือวีซ่าอื่นๆ ที่ไม่ใช่วีซ่านักท่องเที่ยว
- ผู้ได้รับการผ่อนผัน: เช่น คู่สมรสของคนไทย หรือผู้ที่ได้รับอนุญาตให้พำนักในประเทศไทยเป็นกรณีพิเศษ
หากคุณต้องการเพิ่มชื่อคู่สมรสชาวต่างชาติเข้าในทะเบียนบ้าน คุณหรือบิดามารดาที่เป็นเจ้าบ้าน สามารถยื่นคำร้องขอเพิ่มชื่อบุคคลในทะเบียนบ้าน (ท.ร.13) ได้ที่สำนักงานทะเบียนตามภูมิลำเนา โดยเตรียมเอกสารดังนี้
- สำเนาทะเบียนบ้าน ของเจ้าบ้าน
- บัตรประชาชน ของเจ้าบ้าน
- หนังสือเดินทาง ของคู่สมรสชาวต่างชาติ
- ทะเบียนสมรส
- ใบอนุญาตทำงาน หรือ เอกสารอนุญาตให้พำนัก ในประเทศไทยของคู่สมรสชาวต่างชาติ
หมายเหตุ: ขั้นตอนและเอกสารที่ต้องใช้ อาจมีการเปลี่ยนแปลงตามประกาศของทางราชการ ควรตรวจสอบข้อมูลล่าสุดจากสำนักงานทะเบียนในพื้นที่ของคุณ
สำหรับบุคคลต่างชาติที่เป็นเจ้าของห้องชุดในคอนโดมิเนียมหรืออพาร์ตเมนต์ สามารถขอมีทะเบียนบ้านได้ โดยขอทะเบียนบ้านประเภท ท.ร.13 (สีเหลือง) ซึ่งเป็นทะเบียนบ้านสำหรับบุคคลต่างชาติที่พำนักอยู่ในประเทศไทยตามกฎหมาย
สำหรับเอกสารที่ต้องใช้ เมื่อต้องการทำทะเบียนบ้านเล่มเหลือง (ท.ร.13) ได้แก่
1.สำเนา Passport
2.หนังสือแจ้งที่พักอาศัยสำหรับชาวต่างชาติ ที่ออกให้โดย ตม.
3.ทะเบียนสมรส
4.สูติบัตร
5.รูปถ่าย 2 นิ้ว 5 รูป ใช้ 2 รูปที่ด่าน ตม. อีก 3 รูปที่สำนักงานเขต
6.สำเนาทะเบียนบ้านไทย ที่จะทำการแจ้งให้ชาวต่างชาติเข้ามาพักอาศัย
7.พยานบุคคล 2 คน พร้อมทั้งสำเนาทะเบียนบ้านและบัตรประชาชนของพยาน
ทะเบียนบ้านสีน้ำเงิน (ท.ร.14): เอกสารสำคัญสำหรับคนไทยทุกคน
ทะเบียนบ้านสีน้ำเงิน หรือ ท.ร.14 เป็นเอกสารที่ใช้แสดงฐานะบุคคลว่ามีสัญชาติไทยและมีภูมิลำเนาอยู่ที่ใด โดยมี “เจ้าบ้าน” เป็นหัวหน้าครัวเรือน มีหน้าที่ดูแลและรับผิดชอบในการแจ้งข้อมูลต่างๆ เกี่ยวกับบ้านหลังนั้นๆ ต่อเจ้าหน้าที่ทะเบียน
หน้าที่ของเจ้าบ้าน
เจ้าบ้านมีหน้าที่สำคัญคือการแจ้งเหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นภายในบ้านให้เจ้าหน้าที่ทะเบียนทราบ เช่น
- การเกิด การตาย การย้ายเข้า-ออก ของสมาชิกในครัวเรือน
- การสร้างหรือรื้อถอนสิ่งปลูกสร้าง
- การเปลี่ยนแปลงเลขที่บ้าน
ระยะเวลาในการแจ้ง
โดยทั่วไป เจ้าบ้านต้องแจ้งเหตุการณ์ต่างๆ ภายใน 15 วัน นับจากวันที่เกิดเหตุ ยกเว้นกรณีมีผู้เสียชีวิต ต้องแจ้งภายใน 24 ชั่วโมง หากไม่แจ้งถือว่ามีความผิดตามกฎหมาย
ความแตกต่างระหว่างทะเบียนบ้านของบ้านเดี่ยวและคอนโดมิเนียม
- ประเภทของที่อยู่อาศัย: แม้ว่าจะเป็นทะเบียนบ้านเล่มเดียวกัน แต่รายละเอียดภายในจะระบุให้เห็นชัดเจนว่าเป็นบ้านเดี่ยวหรือคอนโดมิเนียม
- การเป็นหลักทรัพย์ค้ำประกัน: ทะเบียนบ้านไม่สามารถนำไปใช้เป็นหลักทรัพย์ค้ำประกันได้ เอกสารที่ใช้เป็นหลักทรัพย์ค้ำประกันคือ โฉนดที่ดินหรือหนังสือกรรมสิทธิ์ห้องชุด
สิทธิประโยชน์จากการมีทะเบียนบ้าน
- ยืนยันตัวตน: ใช้เป็นหลักฐานยืนยันตัวตนในการทำธุรกรรมต่างๆ
- ใช้ในการขอรับบริการสาธารณะ: เช่น การขอทำบัตรประชาชน ใบขับขี่
- สิทธิในการเลือกตั้ง: เป็นหลักฐานยืนยันสิทธิในการเลือกตั้ง